7.6 解答

7.6

1.

(a)

$\displaystyle T = \{(x,y,z) : 0 \leq x \leq y \leq z \leq 1\}$

$xy$平面に正射影すると

$\displaystyle \Omega_{xy} = \{(x,y) : 0 \leq x \leq y \leq 1\}$

V-simpleを用いて表わすと

$\displaystyle \Omega_{xy} = \{(x,y) : 0 \leq x \leq 1,  x \leq y \leq 1\}$

よって,
$\displaystyle V$ $\displaystyle =$ $\displaystyle \iint_{\Omega}\int_{z=y}^{1}dz dx dy$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \int_{x=0}^{1}\int_{x}^{1} [z]_{y}^{1}dy dx$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \int_{0}^{1}\int_{0}^{1}\int_{x}^{1}(1 - y)dy dx$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \int_{0}^{1}\left[y - \frac{y^2}{2}\right]_{x}^{1} dx$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \int_{0}^{1}(1 - \frac{1}{2} - (x - \frac{x^2}{2})) dx$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \left[\frac{x}{2} - \frac{x^2}{2} + \frac{x^3}{6}\right]_{0}^{1}$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{2} - \frac{1}{2} + \frac{1}{6} = \frac{1}{6}$  

(b)

$\displaystyle T = \{(x,y,z) : 0 \leq x \leq y \leq z \leq 1\}$

$xy$平面に正射影すると

$\displaystyle \Omega_{xy} = \{(x,y) : 0 \leq x \leq y \leq 1\}$

V-simpleを用いて表わすと

$\displaystyle \Omega_{xy} = \{(x,y) : 0 \leq x \leq 1,  x \leq y \leq 1\}$

よって,
$\displaystyle V$ $\displaystyle =$ $\displaystyle \iint_{\Omega}\int_{z=y}^{1}e^{x+y+z}dz dx dy$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \int_{x=0}^{1}\int_{x}^{1} [e^{x+y+z}]_{y}^{1}dy dx$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \int_{0}^{1}\int_{0}^{1}\int_{x}^{1}(e^{x+y+1} - \frac{1}{2}e^{x+2y})dy dx$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \int_{0}^{1}(e^{x+2} - \frac{1}{2}e^{x+2} - e^{2x+1} + \frac{1}{2}e^{3x})dx$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \left[\frac{1}{2}e^{x+2} - \frac{1}{2}e^{2x+1} + \frac{1}{6}e^{3x}\right]_{0}^{1}$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{2}e^{3} - \frac{1}{2}e^{3} + \frac{1}{6}e^{3} - (\frac{1}{2}e^{2} - \frac{1}{2}e + \frac{1}{6})$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{6}e^3 - \frac{1}{2}e^2 + \frac{1}{2}e - \frac{1}{6}$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{6}(e - 1)^3$  

2.

(a)

$\displaystyle T = \{(x,y,z) : \sqrt{x^2 + y^2} \leq z \leq 3\}$

より,$T$は直円錐 $z = \sqrt{x^2 + y^2}$$z = 3$で囲まれている.また, $z = \sqrt{x^2 + y^2}$$z = 3$の交線は $\sqrt{x^2 + y^2} = 3$.よって

$\displaystyle \Omega_{xy} = \{(x,y) : \sqrt{x^2 + y^2} \leq 3\}$

極座標に変換すると

$\displaystyle \Gamma = \{(r,\theta) : 0 \leq \theta \leq 2\pi,  r \leq 3\}$

よって
$\displaystyle V$ $\displaystyle =$ $\displaystyle \iiint_{T}dxdydz = \iint_{\Omega_{xy}}\int_{z = \sqrt{x^2 + y^2}}^{3} dz dxdy$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \iint_{\Omega_{xy}}(3 - \sqrt{x^2 + y^2})dx dy$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \iint_{\Gamma}(3 - r)r dr d\theta$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \int_{0}^{2\pi}\int_{0}^{3}(3r - r^2)dr d\theta$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \int_{0}^{2\pi}\left[\frac{3r^2}{2} - \frac{r^3}{3}\right]_{0}^{3} d\theta$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \int_{0}^{2\pi}(\frac{27}{2} - \frac{27}{3})d\theta$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{27}{6}[\theta]_{0}^{2\pi} = 9\pi$  

(b)

$\displaystyle T = \{(x,y,z) : \frac{x^2}{a^2} + \frac{y^2}{b^2} + \frac{z^2}{c^2} \leq 1\}$

より,$T$は楕円体を表わしている.球面座標が使えるようにする為に,次のような変数変換を行ない,楕円体を球に移す.

$\displaystyle x = au,  y = bv,  z = cw$

より $T$ $T' = \{(u,v,w) : u^2 + v^2 + w^2 \leq 1\}$に移される.このとき
$\displaystyle J(u,v,w)$ $\displaystyle =$ $\displaystyle \vert\frac{\partial(x,y,z)}{\partial(u,v,w)}\vert$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \left\vert\begin{array}{ccc}
x_{u}&x_{v}&x_{w}\\
y_{u}&y_{v}&y_{w}\\
z_{u}&z_{v}&z_{w}
\end{array}\right\vert$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \left\vert\begin{array}{ccc}
a&0&0\\
0&b&0\\
0&0&c
\end{array}\right\vert = abc$  

より
$\displaystyle V$ $\displaystyle =$ $\displaystyle \iiint_{T}(x^2+y^2 + z^2)dxdydz$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \iiint_{T'} (a^2 u^2 + b^2 v^2 + c^2 w^2)abc dudvdw$  

球面座標に変換すると

$\displaystyle u = \rho \sin{\phi}\cos{\theta}, v = \rho \sin{\phi}\sin{\theta}, w = \rho \cos{\theta}$

より$T'$

$\displaystyle T'' = \{(\rho,\phi,\theta) : 0 \leq \rho \leq 1, 0 \leq \phi \leq \pi, 0 \leq \theta \leq 2\pi\}$

また, $\vert J\vert = \rho^2 \sin{\phi}$より

$\displaystyle V = abc\iiint_{T'}(a^2 u^2 + b^2 v^2 + c^2 w^2) dudvdw$

ここで,
$\displaystyle V_{1}$ $\displaystyle =$ $\displaystyle abc\iiint_{T'}(a^2 u^2) dudvdw$  
$\displaystyle V_{2}$ $\displaystyle =$ $\displaystyle abc\iiint_{T'}(b^2 v^2) dudvdw$  
$\displaystyle V_{3}$ $\displaystyle =$ $\displaystyle abc\iiint_{T'}(c^2 w^2) dudvdw$  

とおき,$V_{1}$を求めれば, $V_{2} = \frac{b^2}{a^2}V_{1}$ , $V_{3} = \frac{c^2}{a^2}V_{1}$となる.
$\displaystyle V_{1}$ $\displaystyle =$ $\displaystyle abc\iiint_{T'}(a^2 u^2) dudvdw$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle abc\int_{0}^{2\pi}\int_{0}^{\pi}\int_{0}^{1}(a^2 \rho^2 \sin^{2}{\phi}\cos^{2}{\phi})\vert J\vert d\rho d\phi d\theta$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle a^{3}bc\int_{0}^{2\pi}\cos^{2}{\theta}d\theta\int_{0}^{\pi}\sin^{3}{\phi}d\phi\int_{0}^{1}\rho^4$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle a^{3}bc\cdot\pi\cdot\frac{4}{3}\cdot\frac{1}{5} = \frac{4}{15}\pi a^{3}bc$  


$\displaystyle \int_{0}^{\pi}\sin^{3}{\phi}d\phi$ $\displaystyle =$ $\displaystyle \int_{0}^{\pi}\sin^{2}{\phi}\sin{\phi}d\phi$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \int_{0}^{\pi}(1 - \cos^{2}{\phi})\sin{\phi}d\phi  \left(\begin{array}{l}
t = \cos{t}とおくと\\
dt = -\sin{t}dtより
\end{array}\right)$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle 2\int_{0}^{1}(1 - t^2)dt$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle 2\left[t - \frac{t^3}{3} \right]_{0}^{1} = \frac{4}{3}$  

3.

(a) 密度を$\sigma$すると $\sigma = 一定$

$\displaystyle \Omega = \{(x,y) : 0 \leq x \leq 1, x^2 \leq y \leq x\} $

より
$\displaystyle \bar{x}$ $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{\iint_{\Omega}\sigma x dx dy}{\iint_{\Omega}\sigma dx dy}$  
$\displaystyle \frac{\int_{0}^{1}\int_{x^2}^{x}xdy dx}{\int_{0}^{1}\int_{x^2}^{x}dy dx}$      
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{\int_{0}^{1}[xy]_{x^2}^{x}dx}{\int_{0}^{1}[y]_{x^2}^{x}dx}$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{\int_{0}^{1}(x^2 - x^3)dx}{\int_{0}^{1}(x - x^2)dx}$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{\left[\frac{x^3}{3} - \frac{x^4}{4}\right]_{0}^{1}}{\left[\frac{x^2}{2} - \frac{x^3}{3}\right]_{0}^{1}}$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{\frac{1}{3} - \frac{1}{4}}{\frac{1}{2} - \frac{1}{3}} = \frac{\frac{1}{12}}{\frac{1}{6}} = \frac{1}{2}$  

$\displaystyle \bar{y} = \frac{\iint_{\Omega}\sigma y dx dy}{\iint_{\Omega}\sigma dx dy}$

より
$\displaystyle \iint_{\Omega}y dx dy$ $\displaystyle =$ $\displaystyle \int_{0}^{1}\int_{x^2}^{x}y dy dx$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \int_{0}^{1}\left[\frac{y^2}{2}\right]_{x^2}^{x}dx$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{2}\int_{0}^{1}(x^2 - x^4)dx$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{2}\left[\frac{x^3}{3} - \frac{x^5}{5}\right]_{0}^{1}$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{2}\left(\frac{1}{3} - \frac{1}{5}\right) = \frac{1}{15}$  

よって,

$\displaystyle \bar{y} = \frac{\frac{1}{15}}{\frac{1}{6}} = \frac{2}{5}$

(b) 対称性より $\bar{x} = \bar{y} = 0$.密度を$\sigma$とすると

$\displaystyle \bar{z} = \frac{\iiint_{T}\sigma z dx dy dz}{\iiint_{T}\sigma dx dy dz}$

ここで, $\sigma = k\sqrt{x^2 + y^2+ z^2}$

$\displaystyle T = \{(x,y,z) : x^2 + y^2 + z^2 \leq a^2, z \geq 0\}$

を球面座標を用いて表わすと

$\displaystyle T' = \{(\rho,\phi,\theta) : \rho \leq a, 0 \leq \phi \leq \frac{\pi}{2}, 0 \theta \leq 2\pi\}$

より
$\displaystyle \iiint_{T}\sigma z dx dy dz$ $\displaystyle =$ $\displaystyle \iiint_{T'}k\rho (\rho\cos{\phi})\vert J\vert d\rho d\phi d\theta$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle k\iiint_{T'}\rho^2 \cos{\phi}(\rho^2 \sin{\phi})d\rho d\phi d\theta$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle k\int_{0}^{2\pi}d\theta \int_{0}^{\frac{\pi}{2}}\sin{\phi}\cos{\phi}d\phi \int_{0}^{a} \rho^4 d\rho$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle 2k\pi \left[\frac{\sin^{2}{\phi}}{2}\right]_{0}^{\frac{\pi}{2}} \left[\frac{\rho^5}{5}\right]_{0}^{a}$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle 2k\pi (\frac{1}{2})\frac{a^5}{5} = \frac{k\pi a^5}{5}$  

また,
$\displaystyle \iiint_{T}\sigma dx dy dz$ $\displaystyle =$ $\displaystyle \iiint_{T'}k\rho \vert J\vert d\rho d\phi d\theta$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle k\iiint_{T'}\rho(\rho^2 \sin{\phi})d\rho d\phi d\theta$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle k\int_{0}^{2\pi}d\theta \int_{0}^{\frac{\pi}{2}}\sin{\phi}d\phi \int_{0}^{a} \rho^3 d\rho$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle 2k\pi \left[-\cos{\phi}\right]_{0}^{\frac{\pi}{2}} \left[\frac{\rho^4}{4}\right]_{0}^{a}$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle 2k\pi\cdot 1 \cdot \frac{a^4}{4} = \frac{k\pi a^4}{2}$  

よって,

$\displaystyle \bar{z} = \frac{k\pi a^5}{5} \cdot \frac{2}{k\pi a^4} = \frac{2a}{5}$

(c) 底面の半径が$a$,高さが$h$の直円錐$T$

$\displaystyle T = \{(x,y,z) : x^2 + y^2 \leq \frac{a^2}{k^2}z^2  (0 \leq z \leq h)\}$

と表わせる.対称性より $\bar{x} = \bar{y} = 0$

$\displaystyle \bar{z} = \frac{1}{V}\iiint_{T}z dx dy dz $

ここで, $V = \frac{1}{3}\pi a^2 h$$T$を円柱座標を用いて表わすと

$\displaystyle T' = \{(r.\theta,z) : 0 \leq r \leq a, 0 \leq \theta \leq 2\pi, \frac{hr}{a} \leq z \leq h\}$

よって
$\displaystyle \iiint_{T}z dx dy dz$ $\displaystyle =$ $\displaystyle \iiint_{T'}z\vert J\vert dz dr d\theta$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \iiint_{T'}zrdz dr d\theta$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \int_{0}^{2\pi} \int_{0}^{a} \int_{\frac{hr}{a}}^{h}z dz rdr d\theta$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \int_{0}^{2\pi}\int_{0}{a}\left[\frac{z^2}{2}\right]_{\frac{hr}{a}}^{h} r dr d\theta$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \int_{0}^{2\pi}\int_{0}^{a}\frac{1}{2}(h^2 - \frac{h^2 r^2}{a^2})r dr d\theta$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{2}\int_{0}^{2\pi}d\theta\int_{0}^{a}(h^2 r - \frac{h^2 r^3}{a^2})dr$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \pi\left[\frac{h^2 r^2}{2} - \frac{h^2 a^4}{4a^2}\right]_{0}^{a}d\theta$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \pi (\frac{h^2 a^2}{2} - \frac{h^2 a^4}{4a^2}) = \frac{\pi h^2 a^2}{4}$  

これより

$\displaystyle \bar{z} = \frac{\pi h^2 a^2}{4} \cdot \frac{3}{\pi a^2 h} = \frac{3h}{4}$

(d)

$\displaystyle \Omega = \{(x,y) : ax \leq x^2 + y^2 \leq a^2 \}$

の面積$A$

$\displaystyle A = \pi a^2 - \pi(\frac{a}{2})^2 = \frac{3\pi a^2}{4}$

また,対称性より $\bar{y} = 0$.ここで,極座標を用いて$\Omega$を表わすと

$\displaystyle \Gamma = \{(r,\theta) : -\frac{\pi}{2} \leq \theta \leq \frac{\pi...
...\{(r,\theta) : \frac{\pi}{2} \leq \theta \leq \frac{3\pi}{2}, 0 \leq r \leq a\}$

よって
$\displaystyle \bar{x}$ $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{A}\iint_{\Omega}x dx dy$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{2}{A}\left(\int_{0}^{\frac{\pi}{2}}\int_{a\cos{\theta}}^{a}...
...theta + \int_{\frac{\pi}{2}}^{\pi}\int_{0}^{a}r^2 \cos{\theta}dr d\theta\right)$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{2}{A} \left(\int_{0}^{\frac{\pi}{2}}\left[\frac{r^3 \cos{\t...
...rac{\pi}{2}}^{\pi}\left[\frac{r^3 \cos{\theta}}{3}\right]_{0}^{a}d\theta\right)$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{2}{A} \left(int_{0}^{\frac{\pi}{2}}\frac{a^3}{3}(\cos{\thet...
...})d\theta + \int_{\frac{\pi}{2}}^{\pi}\frac{a^3 \cos{\theta}}{3} d\theta\right)$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{2}{A}\left(\frac{a^3}{3}(1 - \frac{3\cdot 1}{4\cdot2}\frac{\pi}{2}) + \left[\frac{a^3\sin{\theta}}{3}\right]_{\frac{\pi}{2}}^{\pi}\right)$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{2}{A}\left(\frac{a^3}{3}(1 - \frac{3\pi}{16}) - \frac{a^3}{3}\right)$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{8}{3\pi a^2}(-\frac{\pi a^3}{16}) = -\frac{a}{6}$  

(e) 3重積分を計算するために $T$ を適当な座標軸面に正射影します.ここでは $xy$ 平面に正射影します.ここでV-simpleを用いると

$\displaystyle \Omega_{xy} = \{(x,y) : 0 \leq x \leq 1, 0 \leq y \leq 1-x \} $

これより

$\displaystyle T = \{(x,y,z) : 0 \leq x \leq 1, 0 \leq y \leq 1-x, 0 \leq z \leq 1-x-y \} $

よって
$\displaystyle \bar y$ $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{M}\iiint_{T}xyydxdydz$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{M}\int_{0}^{1}\int_{0}^{1-x}\int_{0}^{1-x-y}x y^2 dzdydx$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{M}\int_{0}^{1}\int_{0}^{1-x}xy^2 (1-x-y)dydx$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{M}\int_{0}^{1}\int_{0}^{1-x}(x(1-x)y^2 - xy^3)dy dx$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{M}\int_{0}^{1}\left[\frac{x(1-x)y^{3}}{3} - \frac{xy^{4}}{4})\right ]_{0}^{1-x}dx$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{M}\int_{0}^{1}\left(\frac{x(1-x)^{4}}{3} - \frac{x(1-x)^4}{4}\right) dx$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{12M}\int_{0}^{1}(x(1-x)^4) dx  \left(\begin{array}{l}
t = 1 - xとおくと\\
dt = - dxより
\end{array}\right)$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{12M}\int_{0}^{1}(t^4(1 - t)dt = \frac{1}{12M}\int_{0}^{1}(t^4 - t^5)dt$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{12M}\left[\frac{t^5}{5} - \frac{t^6}{6}\right]_{0}^{1} = \frac{1}{360M}$  

ここで $\displaystyle{M = \frac{1}{120}}$ より $\displaystyle{\bar y = \frac{1}{3}}$. また,
$\displaystyle \bar z$ $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{M}\iiint_{T}xyzdxdydz$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{M}\int_{0}^{1}\int_{0}^{1-x}\int_{0}^{1-x-y}xyz dzdydx$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{M}\int_{0}^{1}\int_{0}^{1-x}\left[\frac{xyz^2}{2}\right]_{0}^{1-x-y}dydx$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{2M}\int_{0}^{1}\int_{0}^{1-x}xy(1-x-y)^2 dy dx$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{2M}\int_{0}^{1}\int_{0}^{1-x}\left(xy(1-x)^2 - 2xy^2(1-x) + xy^3\right)dy dx$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{2M}\int_{0}^{1}\left[\frac{x(1-x)^2 y^{2}}{2} - \frac{2x(1-x)y^{3}}{3}) + \frac{xy^4}{4}\right ]_{0}^{1-x}dx$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{2M}\int_{0}^{1}\left(\frac{x(1-x)^{4}}{2} - \frac{2x(1-x)^4}{3} + \frac{x(1-x)^4}{4}\right) dx$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{24M}\int_{0}^{1}(x(1-x)^4) dx  \left(\begin{array}{l}
t = 1 - xとおくと\\
dt = - dxより
\end{array}\right)$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{24M}\int_{0}^{1}(t^4(1 - t)dt = \frac{1}{24M}\int_{0}^{1}(t^4 - t^5)dt$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{24M}\left[\frac{t^5}{5} - \frac{t^6}{6}\right]_{0}^{1} = \frac{1}{720M}$  

ここで $\displaystyle{M = \frac{1}{120}}$ より $\displaystyle{\bar y = \frac{1}{6}}$

(f) 密度$\sigma$が原点からの距離に比例するので, $\sigma = k\sqrt{x^2 + y^2}$.また,

$\displaystyle \Omega = \{(x,y) : ax \leq x^2 + y^2 \leq a^2 \}$

の質量$M$

$\displaystyle M = \iint_{\Omega}\sigma dx dy$

ここで,極座標を用いて$\Omega$を表わすと

$\displaystyle \Gamma = \{(r,\theta) : -\frac{\pi}{2} \leq \theta \leq \frac{\pi...
...\{(r,\theta) : \frac{\pi}{2} \leq \theta \leq \frac{3\pi}{2}, 0 \leq r \leq a\}$

よって
$\displaystyle M$ $\displaystyle =$ $\displaystyle k\iint_{\Gamma}r \vert J\vert dr d\theta$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle k\int_{\Gamma}r^2 dr d\theta$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle 2k\int_{0}^{\frac{\pi}{2}}\int_{a\cos{\theta}}^{a}r^2 dr d\theta + 2k \int_{\frac{\pi}{2}}^{\pi}\int_{0}^{a}r^2 dr d\theta$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle 2k\int_{0}^{\frac{\pi}{2}}\left[\frac{r^3}{3}\right]_{a\cos{\thet...
...d\theta + 2k\int_{\frac{\pi}{2}}^{\pi}\left[\frac{r^3}{3}\right]_{0}^{a}d\theta$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle 2k\int_{0}^{\frac{\pi}{2}}\frac{a^3(1 - \cos^{3}{\theta})}{3} d\theta + 2k\int_{\frac{\pi}{2}}^{\pi}\frac{a^3}{3}d\theta$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{2ka^3}{3}(\frac{\pi}{2} - \frac{2}{3}) + \frac{2ka^3}{3}\frac{\pi}{2}$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{2ka^3}{3} - \frac{4ka^3}{9} = \frac{2ka^3(3\pi - 2)}{9}$  

また,対称性より $\bar{y} = 0$.よって

$\displaystyle \bar{x}$ $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{M}\iint_{\Omega}\sigma x dx dy$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{1}{M}\iint_{\Gamma}kr\cdot r\cos{\theta}\vert J\vert dr d\theta$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{2k}{M}\left(\int_{0}^{\frac{\pi}{2}}\int_{a\cos{\theta}}^{a...
...theta + \int_{\frac{\pi}{2}}^{\pi}\int_{0}^{a}r^3 \cos{\theta}dr d\theta\right)$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{2k}{M} \left(\int_{0}^{\frac{\pi}{2}}\left[\frac{r^4 \cos{\...
...rac{\pi}{2}}^{\pi}\left[\frac{r^4 \cos{\theta}}{4}\right]_{0}^{a}d\theta\right)$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{ka^4}{2M} \left(int_{0}^{\frac{\pi}{2}}(\cos{\theta} - \cos^{5}{\theta})d\theta + \int_{\frac{\pi}{2}}^{\pi}\cos{\theta}d\theta\right)$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{ka^4}{2M}\left(1 - \frac{4\cdot 2}{5\cdot3\cdot 1} + \left[\sin{\theta}\right]_{\frac{\pi}{2}}^{\pi}\right)$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{ka^4}{2M}\left(-\frac{8}{15}\right) = -\frac{4ka^4}{15M}$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle -\frac{4ka^4}{15M}\cdot\frac{9}{2ka^3(3\pi - 2)} = -\frac{6a}{5(3\pi -2)}$