例題 次の実関数を複素積分を用いて計算せよ.

$\displaystyle \int_{0}^{\infty}\frac{x\sin{mx}}{x^2 + 1}$

解答 $\int_{0}^{\infty}\frac{x\sin{mx}}{x^2 + 1}dx$を解くには,点$-R$と点$R$を結ぶ直線$C_1$と点$R$から点$-R$を結ぶ曲線$C_R$を考える.曲線$C$はこの直線と曲線$C_R$でできている.ここでは次のような積分を考える. 

$\displaystyle \int_{C_1}\frac{-ixe^{imx}}{x^2 + 1}dx + \int_{C_R}\frac{-iz e^{imz}}{z^2 + 1}dz = \oint_{C}\frac{-i z e^{imz}}{z^2 + 1}dz$

図: 曲線$C$
\includegraphics[width=6cm]{COMPFIG/Fig-counter.eps}

まず,留数定理を用いて $\oint_{C}\frac{-i z e^{imz}}{z^2 + 1}dz$の値を求める. $z = \pm i$が特異点であるが,$z = -i$は曲線$C$の外部である.そこで,$z = i$の留数を求めると,$z = i$は1位の極であるので,

$\displaystyle Res[i] = \lim_{z \to i}(z-i)\frac{-iz e^{imz}}{(z+i)(z-i)} = \frac{e^{-m}}{2i} $

したがって,

$\displaystyle \oint_{C}\frac{-ize^{imz}}{z^2 + 1}dz = 2\pi i\frac{e^{-m}}{2i} = \pi e^{-m}$

$C_1$上での積分を考える.
$\displaystyle \int_{C_1}\frac{-ixe^{imx}}{x^2 + 1}dx$ $\displaystyle =$ $\displaystyle \int_{-R}^{R}\frac{-ixe^{imx}}{x^2 + 1}dx$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \int_{-R}^{0}\frac{-ixe^{imx}}{x^2 + 1}dx + \int_{0}^{R}\frac{-ixe^{imx}}{x^2 + 1}dx$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \int_{0}^{R}\frac{i x e^{-imx}}{x^2 + 1}dx + \int_{0}^{R}\frac{-ixe^{imx}}{x^2 + 1}dx$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \int_{0}^{R}\frac{-i x(e^{imx}- e^{-imx})}{x^2 + 1}dx = 2 \int_{0}^{R}\frac{x \sin{mx}}{x^2 + 1}dx$  

$C_R$上での積分を行う. $\int_{C_R}\frac{-ize^{imz}}{z^2 + 1}dz$ $R \to \infty$0に収束することを示す.$C_R$において $z = Re^{i\theta}$であるから $dz = Rie^{i\theta}$

$\displaystyle \int_{C_R}\vert\frac{-ize^{imz}}{z^2 + 1}dz$ $\displaystyle =$ $\displaystyle \int_{0}^{\pi}\frac{-iRe^{i\theta}e^{iRme^{i\theta}}}{R^2 e^{2i\theta} + 1}R i e^{i\theta}\vert d\theta$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \int_{0}^{\pi}\vert e^{(iRme^{i\theta})}\vert d\theta$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \int_{0}^{\pi}\vert e^{iRm(\cos{\theta}+i\sin{\theta})}\vert d\theta$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \int_{0}^{\pi}\vert e^{iRm (\cos{\theta})}\cdot e^{iRm (i\sin{\theta})}\vert d\theta$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \int_{0}^{\pi}e^{-Rm \sin{\theta}}d\theta$  

ここで, $\sin{\theta}$のグラフを考える. $[0,\frac{\pi}{2}]$ $[\frac{\pi}{2}, \pi]$とに積分を分けると,

$\displaystyle \int_{0}^{\pi}e^{-Rm \sin{\theta}}d\theta = 2\int_{0}^{\frac{\pi}{2}}e^{-Rm \sin{\theta}}d\theta$

また, $[0,\frac{\pi}{2}]$において, $\sin{\theta} \geq \frac{2}{\pi}\theta$が成り立つ.したがって,
$\displaystyle 2\int_{0}^{\frac{\pi}{2}}e^{-Rm \sin{\theta}}d\theta$ $\displaystyle \leq$ $\displaystyle 2\int_{0}^{\frac{\pi}{2}}e^{-Rm \frac{2}{\pi}}\theta d\theta$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle 2\frac{-\pi}{2Rm}e^{-Rm\frac{2}{\pi}}\theta\mid_{0}^{\frac{\pi}{2}}$  
  $\displaystyle =$ $\displaystyle \frac{\pi}{Rm}(e^{-Rm} -1) \to 0 \ (R \to \infty)$  

これより

$\displaystyle \int_{0}^{\infty}\frac{x\sin{mx}}{x^2 + 1}dx = \frac{\pi}{2 e^{m}}$